Mới thành lập năm 1948, Israel đã nhanh chóng vươn tầm để trở thành một cường quốc quân sự hàng đầu khu vực và hiện là một trong những nhà xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới. Có nhiều lý do dẫn đến thành công đó.
Xe tăng của quân đội Israel. Ảnh: Flash90
Sáng tạo trong nghịch cảnh
Theo trang Pravda, khi Israel tuyên bố độc lập vào năm 1948, họ đứng trước tình thế hiểm nghèo. Bao quanh bởi các nước láng giềng thù địch và bị cô lập bởi các lệnh cấm vận, Israel không có lựa chọn nào khác ngoài việc phải tự tạo ra những vũ khí để bảo vệ đất nước. Những vũ khí thô sơ như Davidka – khẩu súng cối đầu tiên của Israel – tuy còn thô sơ với những viên đạn nhồi đầy mảnh kim loại, đinh và thiếu độ chính xác nhưng vẫn tạo ra âm thanh khủng khiếp, khiến đối phương nghĩ rằng Israel sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Súng cối Davidka. Ảnh: Wikipedia
Những sáng chế đó tuy thô sơ nhưng là nền tảng cho sự phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng Israel. Từ những công cụ thô sơ, Israel dần xây dựng được khả năng tự sản xuất vũ khí hiện đại. Điều này không chỉ là sự sáng tạo mà còn là cách Israel vượt qua những thách thức quân sự lớn lao.
Xưởng vũ khí ngầm: Bước đầu của tự lực cánh sinh
Vào thập niên 40, với sự hỗ trợ từ lực lượng tự vệ Haganah, người Do Thái đã tự chế tạo vũ khí trong những xưởng ngầm ẩn dưới các khu định cư Do Thái (kibbutzim) ở Palestine.
Đây là thời điểm Israel phải sáng tạo để sinh tồn vì các nhà máy ngầm sản xuất đạn dược và vũ khí ngay dưới khu vực có sự giám sát của quân đội Anh chiếm đóng Palestine thời điểm đó. Công nghệ sản xuất còn thô sơ, nhưng sự kiên trì và tinh thần đoàn kết đã giúp Israel tạo ra 2,25 triệu viên đạn trong 3 năm.
Khoa học và công nghệ: Động lực chính để phát triển
Xe tăng Merkava. Ảnh: IDF
Khi Israel dần ổn định sau nhiều cuộc chiến tranh và xung đột, họ hiểu rằng chỉ có sáng tạo và đầu tư vào khoa học công nghệ mới giúp duy trì sức mạnh quân sự.
Từ đó, ngành công nghiệp quốc phòng Israel chuyển mình mạnh mẽ với sự ra đời của các tập đoàn quốc phòng như Israel Military Industries (IMI), Rafael, và Israel Aerospace Industries (IAI). Khoa học và công nghệ không chỉ giúp Israel nâng cao năng lực sản xuất mà còn đặt nền tảng cho sự đổi mới không ngừng trong ngành vũ khí.
Điển hình là sự thành công của khẩu Uzi – loại súng tiểu liên biểu tượng, được thiết kế bởi Uziel Gal. Uzi nổi tiếng nhờ thiết kế đơn giản, dễ sản xuất và phù hợp với điều kiện chiến đấu sa mạc.
Thời kỳ bùng nổ: Cách mạng công nghiệp quân sự
Chiến đấu cơ Nesher
Những bước tiến lớn của Israel trong ngành công nghiệp quân sự không thể không nhắc đến sự kiện lệnh cấm vận vũ khí từ Pháp năm 1967.
Sự kiện trên thúc đẩy Israel phát triển vũ khí nội địa với tốc độ chóng mặt. Chỉ trong vòng 3 năm, sản lượng vũ khí đã tăng gấp 4 lần. Các tập đoàn quốc phòng lớn như IAI, IMI và Rafael nhanh chóng nổi lên như những tập đoàn sản xuất quốc phòng hàng đầu.
Máy bay chiến đấu IAI Nesher – bản sao của máy bay Mirage 5 của Pháp, là một minh chứng cho khả năng sáng tạo và công nghệ tiên tiến của Israel. Từ đó, Israel tiếp tục phát triển dòng chiến đấu cơ nội địa IAI Kfir, cùng các loại UAV tiên tiến và tên lửa chính xác, giúp củng cố vị thế của Israel trong hàng ngũ cường quốc quân sự.
Sức mạnh toàn cầu: Xuất khẩu công nghệ quân sự tiên tiến
Không chỉ dừng lại ở việc tự cung tự cấp, Israel còn nhanh chóng vươn ra thị trường quốc tế, trở thành một trong những nhà xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới.
Theo trang Observer Research Foundation, với 2,4% thị phần vũ khí toàn cầu, Israel không chỉ cung cấp các loại vũ khí mà còn là những công nghệ tiên tiến như hệ thống phòng thủ Trophy cho xe tăng của Mỹ và Anh.
Các giải pháp công nghệ quân sự của Israel không chỉ giúp bảo vệ đất nước mà còn mang lại nguồn thu lớn từ xuất khẩu, tạo điều kiện để tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu và phát triển. Điều này phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa khoa học, công nghệ và chiến lược quốc phòng, giúp Israel duy trì vị thế của một cường quốc quân sự.
Vai trò của Mỹ trong sự phát triển quân sự của Israel
Các sĩ quan quân đội Mỹ và Israel thảo luận trong một sự kiện. Ảnh: Getty
Mỹ từ lâu đã là một đồng minh chiến lược quan trọng của Israel. Sự hỗ trợ của Washington đóng vai trò then chốt trong việc giúp Israel duy trì sức mạnh quân sự, đặc biệt trong bối cảnh khu vực Trung Đông luôn tiềm ẩn những mối đe dọa với Israel.
Theo Jewish Virtual Library, kể từ năm 1948, Mỹ đã cung cấp cho Israel hàng chục tỷ USD dưới dạng viện trợ quân sự để Israel mua sắm vũ khí từ các nhà sản xuất Mỹ.
Sự hợp tác quân sự này không chỉ dừng lại ở tiền viện trợ mà còn bao gồm việc chuyển giao các công nghệ quốc phòng hiện đại. Mỹ đã giúp Israel phát triển hệ thống vũ khí tiên tiến, cung cấp các loại vũ khí hiện đại như máy bay chiến đấu F-35, giúp Israel nâng cao năng lực không chiến.
Đồng thời, Mỹ cũng tham gia trực tiếp vào các chương trình phát triển hệ thống phòng thủ của Israel, điển hình là hỗ trợ tài chính và công nghệ cho hệ thống phòng thủ tên lửa Iron Dome và David’s Sling.
Việc Mỹ hỗ trợ Israel không chỉ nhằm củng cố sức mạnh cho đồng minh, mà còn phục vụ lợi ích chiến lược của Mỹ trong khu vực. Với sự hiện diện của Israel, Mỹ có thể giữ vững một trụ cột ổn định tại Trung Đông, nơi mà xung đột và thay đổi địa chính trị diễn ra liên tục.
Những hệ thống vũ khí hiện đại của Israel
Hệ thống Vòm Sắt của Israel trong một lần đánh chặn. Ảnh: arcpublishing
Ngày nay, Israel sở hữu một trong những lực lượng quân sự hiện đại và tiên tiến nhất thế giới. Các hệ thống vũ khí của Israel không chỉ mạnh mẽ trong tấn công mà còn vô cùng vững chắc trong phòng thủ.
Một trong những vũ khí phòng thủ nổi tiếng nhất là hệ thống Iron Dome (Vòm Sắt). Theo trang Task and Purpose, Iron Dome là hệ thống phòng thủ tên lửa tầm gần của Israel, có tỷ lệ đánh chặn thành công lên đến 90% các tên lửa tầm ngắn và rocket, chủ yếu từ Gaza và Lebanon.
Điểm mạnh của hệ thống này nằm ở khả năng phản ứng nhanh và chính xác trong việc phát hiện và vô hiệu hóa các mối đe dọa từ trên không, đặc biệt từ những cuộc tấn công quy mô lớn bằng rocket từ các đối thủ của Israel như Hamas hay Hezbollah.
Bên cạnh đó, Israel còn phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa David’s Sling, chuyên đối phó với các tên lửa tầm trung và xa, giúp bảo vệ Israel trước các mối đe dọa từ các quốc gia có khả năng tên lửa mạnh như Iran.
Trong tấn công, Israel sở hữu dòng máy bay chiến đấu tiên tiến F-35 Lightning II do Mỹ sản xuất, được Israel tùy chỉnh và nâng cấp thêm các hệ thống điện tử riêng.
Ngoài ra, xe tăng Merkava – được đánh giá là một trong những dòng xe tăng hiện đại nhất thế giới, mang đến khả năng tấn công mạnh mẽ và độ bền cao trên chiến trường.
Cùng với đó, Israel còn tiên phong trong việc sử dụng UAV (máy bay không người lái) để thực hiện các nhiệm vụ do thám và tấn công chính xác. Các hệ thống UAV như Heron và Eitan đã giúp Israel duy trì ưu thế vượt trội trong các cuộc xung đột khu vực.