Nếu theo dõi truyền thông tuần qua, người Việt trong và ngoài nước hẳn nhiên biết nhà báo tự do Bùi Tín qua đời tại Pháp ở tuổi 91. Nhiều người xúc động thương tiếc, vì cảm nhận được sự mất mát, xuất hiện khoảng trống nào đó trong lòng người Việt Tự Do, ngay cả số đông đồng bào quốc nội chán ghét và căm thù chế độ csVN. Tuy nhiều người trong chúng ta chưa bao giờ gặp, nhưng có cơ hội nghe và đọc hàng ngàn bài viết của ông, thậm chí biết cả những tranh luận chống đối hay bênh vực về việc ông rời bỏ hàng ngũ csVN ở cấp bậc đại tá và phó tổng biên tập báo Nhân Dân. Sự phản tỉnh của ông vào năm 1991 đã là cú đấm mạnh cho chế độ csVN. Vì ông là cán bộ cao cấp ngộ ra bản chất chế độ đó và dứt khoát từ bỏ nó trong chuyến công tác tại Pháp. Ông đã lưu vong 28 năm và chết trên đất khách quê người. Cái mà ông đáng đươc trân trọng và đánh giá cao là, ông đã không im lặng khi phản tỉnh. Liên tục 28 năm viết hàng ngàn bài xã luận, phê bình chỉ trích chế độ csVN cho đến khi già yếu trước khi chết chỉ 2 tuần. Ông đã đặt tổ quốc và dân tộc lên trên tất cả, kể cả danh giá chức quyền csVN ban cho và hạnh phúc riêng tư của mình. Trong vô số nhận định, xin được nhắc đến 2 nhân vật biết nhiều về ông có nhận xét như sau:
Thiện Ý trên đài VOA đã khẳng định ngay từ đầu thập niên 90 rằng ông Bùi Tín là người cs phản tỉnh thật sự và đáng trân trọng. Những phân tích, phê phán của ông Bùi Tín về chế độ csVN rất gần và giống với cái nhìn của người Việt Quốc gia.
Nhà báo Đỗ Văn thuộc đài BBC đã là người gốc Việt đầu tiên về Hà Nội năm 1988 để phỏng vấn ông Bùi Tín, lúc đó còn là cán bộ cao cấp của đảng csVN trong báo Nhân Dân. Ông Văn cho rằng ông Bùi Tín là một nhà trí thức và có kiến thức của cơ quan ngôn luận csVN. Vì những lý luận và trả lời rất sắc bén khi được hỏi. Thế nên khi ông Bùi Tín đến Paris và bắt đầu viết và yêu cầu BBC cho đăng những bài có chất phản tỉnh là một sự kiện đáng chú ý. Ông Văn (nay đã về hưu) cho rằng ông Bùi Tín thực là một người trí thức và có bản chất của người yêu nước và dân tộc thực sự. Ông đã chấp nhận bị cả 2 phía (cs lẫn chống cs) khinh miệt và chửi rủa. Thậm chí bị một vài người Việt hải ngoại nhổ nước miếng vào mặt trong những năm đầu tại hải ngoại. Ông chấp nhận với tấm lòng nhẫn nhục không trách móc. Đồng thời tiếp tục chứng minh con người thật, tấm lòng chân thành của mình bằng hàng ngàn bài viết phê phán chế độ csVN và cổ võ cho một VN dân chủ và Tự do.
Nhìn một cách khách quan, là người Việt quốc gia, chúng ta đã bị csVN gian manh xảo trá trà trộn và lũng đoạn sự đấu tranh chung. Thế nên phản ứng tự nhiên là phải đề phòng, trường hợp của ông Bùi Tín cũng không ngoại lệ. Thế nhưng thời gian trôi qua, dần dà những bài viết sâu sắc và bắn thẳng vào bộ máy cai trị csVN của ông Bùi Tín, với 28 năm không ngơi nghỉ, không mệt mỏi, không hạ mà tăng mức độ phê phán, tăng độ yêu cầu đảng csVN phải dứt khoát trả lại cho dân tộc VN quyền tự do, quyền làm người, quyền định đoạt vận mệnh đất nước. Ngoài ra, vô số bài của ông ca tụng những chiến sĩ dân chủ trong nước, khích lệ những người đấu tranh và đặc biệt hơn, với 45 năm tuổi đảng, biết nhiều nội bộ, ông phơi bày cho mọi người thấy mặt trái, sự gian manh xảo trá của đảng csVN. Hơn thế nữa, cứ mỗi lần csVN huyênh hoang thắng lợi đánh Mỹ cứu nước etc… Thì ông lại chứng minh cho mọi người thấy đảng csVN chỉ là tay sai, tuyên truyền sai lạc sự thật và đối với ông ngày 30/4/1975 (mặc dù ông đã từng có mặt trong đoàn quân đến Sài gòn sau khi Dương Văn Minh đầu hàng). Nhưng theo ông, ngày này “csVN thắng để rồi thua và người Việt Tự do thua để rồi thắng”. Đó là sự chiến thắng của con người, thắng của lý tưởng tự do, thắng của nhân sinh quan làm người lương thiện. Ông đã cởi bỏ chiếc áo csVN sau 45 năm và đứng về phía người Việt Quốc gia, đồng nghĩa đứng về phía dân tộc VN.
Nói tóm, người Việt quốc gia không bao giờ coi nhẹ những người thật lòng và thật tình trở về với quê hương và dân tộc. Ông Bùi Tín đã chứng minh được điều này cho đến chết. Nỗi mong chờ ngày quê hương không còn csVN vẫn còn nguyên trong các bài viết của ông. Nhiều người tiếc cho ông không có cơ hội nhìn thấy ngày ấy. Luật sư Nguyễn văn Đài nói rằng: “chúng ta sẽ tiếp tục tranh đấu cho đến ngày những ước mong của ông Bùi Tín được hiện thực.
Adelaide Tuần Báo